KASIMARALIK2025
JAPON KİNTSUGİ SANATI
Japonya'da onarım geleneği olarak Kintsugi Sanatı
Kırılan bir cam eşyanın, bir sürahinin, bir rakı bardağının, bir şarap karafının ardından üzülmeyen yoktur. Hele değerli ise, ya da hediye edilmişse, bir anısı varsa ya da takım bozuldu diye bir daha yerine aynısını koymak imkansızsa… Büyüklerimiz bu gibi durumlarda bizi teselli etmek için şans getirir, uğur getirir derler. Bazıları da kırılan bir eşyayı evde tutmayı uğursuzluk sayar. Kimileri kırılan bir şey oldu mu, evin üzerinde çok nazar varmış, nazar çıktı olarak bu tatsız olaydan teselli bulurlar. Böyle inançlar mutlu hissettirir. Çünkü kırılan bir şeyi toparlayıp tekrar bir araya getirmenin veya satın almanın imkânı yoktur. Bir de kırılan bir şey uğursuzluk getirmesin diye üçe tamamlama olayı vardır. Bu gibi inanışlar kültürden kültüre değişir.
Herkesin başından bu tür olaylar geçmiştir. İnsan sessizlikle yıkılır, küçük bir biblonun kırılışıyla parçalanır. Susarsınız, ağlamaz, bağırmazsınız, boğazınıza oturan düğümü de, içinizde biriken kırgınlığı da taşımaya razı olursunuz, günler geçer, haftalar geçer, unutmazsınız. Çünkü kaybın gerçek yüzü, bu küçük eşyanın masumluğunda saklıdır.
ve bizler kırık parçaların arasında o parçanın ardından bir yas tutmuş gibi oluruz. Sanki o küçük biblo yok olurken bizi de götürmüştür yanında… öyle bir his içinde, bir burukluk, boğazımızda bir düğüm.
Eminim ki, sizin de içinde saklı anılar nedeniyle atmaya kıyamadığınız kırık objeleriniz vardır. Japonlar bu sorunu çözmüşler. Kırılan bir eşyanın parçalarını yapıştırma işlemini sanata çevirmişler.
Bu sanatın adı Kintsugi. Kırık çömlekleri urushi cila ile onarma ve kırık çatlaklarını altın veya gümüş tozu ile doldurarak icra ettikleri Japon sanatı. Urushi cilası, urushi ağacının doğal reçinesinden elde edilen bir ağaç özü. 7000 yıldan uzun süredir rafine edilmiş, oldukça değerli bir malzeme. Bu organik malzemeyi güçlü bir yapıştırıcı olarak kullanıyorlar. Urushi ağacı Doğu ve Güneydoğu Asya’nın muson bölgelerinde yaşıyor. Ağaç, zarar gördüğünde kendini iyileştirme mekanizması olarak reçine üretiyor ve bu reçine ona koruyucu özelliğini kazandırıyor.
Eskiden sadece onarım amaçlı kullanılan bu yöntem sanat olarak adlandırılmıyordu. Önemli olan eşyayı tekrar kullanılır hale getirmekti. Ancak günümüzde kintsugi hem felsefe hem de sanat olarak yeniden keşfedildi. Amaç kırığı gizlemektense, kırığı altınla veya gümüşle aydınlatmaktı. Japonların genellikle bir zanaat olarak gördükleri kintsugi, dünyanın diğer yerlerinde bir dönüşüm hikayesi olarak görüldü.